Öpüşme Üzerine: Neden Öpüşürüz?

öpüşmeDudakların bir insana ya da bir nesneye temas etmesiyle meydana gelen öpüşme eylemi pek çok canlı için farklı anlamlar ifade etmektedir. Pek çok canlı diyorum çünkü sanılanın aksine tek öpüşen canlı insan değildir. Bununla birlikte öpüşmek evrensel olmadığı için her insanın yaptığı bir eylem de olmayabilir. 

Elbette bu eylemin anlamı kişiden kişiye göre değişebilir. Sizden büyük olan bir insanın elini, evcil hayvanınızın tüylerini, annenizin yanaklarını ya da sevgilinizin dudaklarını öpebiliyorsunuz. Her birinde yaptığınız öpme eylemi de olsa bu davranışı farklı motivasyonlarla yapar, sonucunda ise farklı hisler hissedersiniz. Bununla birlikte kültürden kültüre öpüşmenin anlamı değişebilmektedir. 

Öpüşmenin Tarihi ve Farklı Topluluklarda Yeri

Öpüşmek yıllarca insanlar tarafından yapılmış bir eylemdir. Öyle ki öpüşmenin hoş karşılanmadığı toplumlarda bile yüz yüze temasa benzer öpüşme gelenekleri mevcuttur. Cinsel partnerle öpüşmeye dair elimizdeki en eski kayıt eski Hindu Veda Sanskrit metinleridir. Eski Mısır duvar resimlerinde ise öpüşmek romantik partnerlerin karşısındaki partnerin kokusunu içine çekmek amacıyla yüzlerini bastırması ile temsil edilirdi (Fisher, 1992; Ford ve Beach, 1951; Parkinson, 1999; akt. Wlodarski ve Dunbar, 2013). Romalılar ise öpüşmek eylemini ifade etmek için üç farklı kelime kullanmaktadır: oscula; dostluk ve şefkat öpücükleri, basia; sevgi öpücükleri, suavia; tutkulu öpücükler. Selamlaşmak, saygı veya dostluk gibi anlamları dışında Hıristiyanlıkta da öpüşmenin bir barış aracı olarak kullanıldığı görülmektedir. Hatta bu barış öpücüğü ya da “kutsal öpücük” olarak geçmektedir (Friedman, 1972).

Neden Öpüşürüz?

öpüşmeKonuyu evrimsel bir bakış açısıyla ele alacaksak öncelikle dudaklarımızdan bahsetmemiz gerekir. Dudaklarımız ilk olarak yemek yiyebilmemiz, ardından konuşabilmemiz için gelişen yapılardır. Bu yüzden öpüşmek insanların hissettiği farklı bir açlık türünü gidermek için yapılıyor olabilir. Peki fizyoloji buna ne diyor?

Aslında dudaklarımız, anatomimizin kalan kısmına göre daha fazla sinirsel alana sahiptir. Bu nedenle dudaklarımız uyaranlara daha duyarlı yapılardır ve beyne daha fazla duyusal mesaj iletir. Bu mesaj limbik sisteme ulaştığında şehvet, tutku, aşk gibi duygular tetiklenebilmektedir. Dolayısıyla küçük bir öpücük bile insanda dopamin, oksitosin, seratonin ve epinefrin salınımını etkileyebilir. Bu durum öpüşmeye yönelik motivasyonu destekler (Kirshenbaum, 2011; akt., MacDonald, 2016).

Bununla birlikte öpüşmek, partneriniz hakkında pek çok bilgiyi elde etmenizi sağlayabilir. Her ne kadar romantiköpüşme ilişkilerde öpüşmenin daha çok cinsel haz için yapılan bir eylem olduğu düşünülse de öpüşmek bundan çok daha fazlasıdır. Bir ilişkinin geleceği hakkında sizin fikir sahibi olmanızı sağlayabilir. Öpüşmenin altında yatan mekanizma sayesinde partnerinizle uyumlu olup olmadığınızı, hatta partnerinizin ne derece çocuk isteyip istemediğini de anlayabilirsiniz. Özellikle son durum kadınlarda daha sık görülmektedir. Bunun sebebi olarak kadınların üremek için daha kısıtlı bir biyolojik yapıya sahip olduğu öne sürülmektedir. Bu yüzden yanlış babayı seçmemek için seçici davranmaları gerekmektedir  (Hughes ve ark., 2007). Bunu destekleyen başka bulgular da mevcuttur. Yapılan bir araştırmanın sonucuna göre; geç foliküler evresindeki kadınlar ve luteal evresindeki kadınlar arasında öpüşmeye verilen değer seviyesi değişebilmektedir (Wlodarski ve Dunbar, 2013).

Romantik Öpüşme ve Öpüşmenin Faydaları

Cinsel veya samimi bir ortamda iki bireyin uzun ya da kısa süreli olması fark etmeksizin dudak dudağa öpüşmesine romantik öpüşme denir (Jankowiak ve ark., 2015). Yapılan bir araştırmaya göre erkeklerin romantik öpüşmeyi başlatma olasılığı daha çok cinsel ilişkiden önce, kadınların ise cinsel ilişkiden sonra yüksektir. öpüşmeBunun nedeni olarak erkeklerin uyarılma, kadınların ise ilişkiyi sürdürme amacıyla romantik öpücüğü kullandıkları düşünülmektedir (Hughes ve Kruger, 2011). Buna ek olarak kadınlar kendi partnerlerinin bağlılık seviyesini ölçmek amacıyla öpüşmeyi bir araç olarak kullanabilmektedir (Hughes ve ark., 2007).

Aslında öpüşme yüzünden pek çok bakterinin karşı tarafa aktarılma riski vardır. Bu eylem, kişilerin çeşitli hastalıklara yakalanmasına neden olabilmektedir. Buna rağmen öpüşmenin yararları var mıdır? Yapılan bir araştırmada Sevgi Alışverişi Teorisi’nden (Affection Exchange Theory) yola çıkarak romantik öpücüğün yarattığı etki araştırılmak istenmiştir. Bu teoriye göre sevginin stresi azaltmaya yönelik bir etkisi vardır. Çalışmanın sonucunda ise, romantik öpücüğün ilişki memnuniyetini arttırdığı, stresi ve toplam serum kolesterolü azalttığı bulunmuştur (Floyd ve ark., 2009).

 

 

Kaynaklar

Friedman, L. J. (1972). The Kiss sacred and profane: An interpretative history of kiss symbolism and related religio-erotic themes. Modern Language Quarterly, 33(2), 181-183.)

Hughes, S. M., Harrison, M. A., ve Gallup Jr, G. G. (2007). Sex differences in romantic kissing among college students: An evolutionary perspective. Evolutionary Psychology, 5(3).

Hughes, S. M., ve Kruger, D. J. (2011). Sex differences in post-coital behaviors in long-and short-term mating: An evolutionary perspective. Journal of Sex Research, 48(5), 496-505.

Jankowiak, W. R., Volsche, S. L., ve Garcia, J. R. (2015). Is the romantic-sexual kiss a near human universal? American Anthropologist, 117, 535–539.

MacDonald, T. L. (2016). Effects of romantic kissing on love and marital satisfaction. [Doctoral dissertation, Northwest University].

Wlodarski, R., ve Dunbar, R. I. (2013). What’s in a kiss? The effect of romantic kissing on mate desirability. Evolutionary Psychology, 12(1).

 

Kapak Görseli: Pinterest

İlk Görsel: Pinterest

İkinci Görsel: Pinterest

Üçüncü Görsel: Pinterest

Dördüncü Görsel: Pinterest

 

İlginizi çekebilecek diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.🌸

 

Editör: Rana Çevik

Yorum Bırak