Kültür Endüstrisi ve Journaling

Gün içerisinde plan yapmak, zamana adapte olabilmek ve verimli kullanabilmek için ajandalar kurtarıcıdır. Tarihlerle birbirinden ayrılmış sayfaları doldurup üzerlerini çizmenin verdiği başarı hissi de cabası. Fakat bu “ajanda”nın akla gelen geleneksel tanımı. Oysa ki son yıllarda sosyal medya sayesinde de yaygınlaşan yeni bir ajanda kullanım türü bulunuyor: bullet journal.

Meraklısı için bullet journal, gün içerisinde planladıklarınızı veya anı olarak kalmasını istediğiniz olayları not ettiğiniz bir ajanda kullanım türü. Bunun için seçilmesi gereken defter çeşitleri, kalem çeşitleri, çıkartmalar ve dolusuyla kullanılabilecek kırtasiye ürünleri mevcut. Aslında konumuz da tam olarak burada başlıyor. Ajanda yapmak için başvurduğumuz tüketim, tüketimi meraklandıran popülarite ve popülariteyi nesnelleştiren kültür endüstrisi.

Tüketim

Tüketim arzusu, yaş aralığı fark etmeksizin birçok alanda bizleri saran bir duygu. Öyle bir duygu ki yeni iş kolları yaratacak kadar da güçlü. “Influencer Marketing” adında bir iş türü ortaya çıkararak yayılan bir arzudan bahsediyoruz. Takipçilerin tüketime başvurmasını kolaylaştırmak için aracılar konumunda bulunan bir iş kolu. Özellikle genç yaştaki kesimlerin ihtiyaç olarak adlandırmaya başladıkları ürünler bu aracılar sayesinde oluşmaktadır. Satın almak için gereken paraya sahip olmak adına harcanan emek ve zamanın karşılığı olarak “mutluluk” ve “tatminlik” hissedilmesi beklenir. Öyle ki artık bireyler bu arzularını yerine getirmek için güncelik hayatlarındaki sosyalleşme olgularını da tüketim alışkanlıklarına uyarlamışlardır. Ajanda örneğine dönecek olursak genç yaştaki bireyler “journaling” veya “journal date” adı altında yeni etkinlik isimleri oluşturarak grup halinde ajandalarını doldurup süslemektedirler. Bu tüketim alanlarını ortaklaştırmak için geliştirilen bir davranıştır.

Mutluluk, tatminlik hissetme gibi beklentilerle içselleştirilen tüketim merakını besleyen popüler kültür ve popüler kültürü yaratan kültür endüstrisini anlamak önemlidir.

Popüler Kültür

Toplumları oluşturan ortak noktalara “kültür” denir. Kültür geçmişlerin ve yaşanan zamanın ihtiyaçlarına göre şekillenmiş, hayatlarını anlamlandıran ve ortaklık sunan unsurlardır. Kültürlerin işleyişine, içeriğine bakarak yaşanan zamanın gerçekliklerini anlamaya çalışırız. Popüler kültür ise son yıllarda kullanımı yaygınlaşan, gündelik yaşamı açıklayan kültür olarak tanımlanır (Coşgun, 2012).

Popüler kültür, toplum içinde yaygın olarak paylaşılan, kabul gören ve sıklıkla tüketilen kültürel öğeler olarak tanımlanır. Popüler kültür genellikle bir toplumun günlük yaşamına, eğlenceye ve tüketim alışkanlıklarına odaklanır. Medya ve teknolojinin hızlı gelişimi, popüler kültür öğelerinin hızlı bir şekilde yayılmasını ve geniş kitlelere ulaşmasını sağlar. Bu kavram; belirli davranışları, ürünleri, moda trendlerini ve yaşam tarzlarını teşvik eder. Ajanda kullanımının içeriği işlevselliğini bile kolaylıkla değiştirebilir, ticarileştirebilir. Ayrıca, popüler kültür genellikle gençler ve genç yetişkinler arasında özellikle güçlüdür, çünkü bu gruplar genellikle yeni trendlerin ve akımların benimsenmesinde etkilidir. Sonuçta, popüler kültür toplumun eylemlerini değiştirebilecek kadar güçlüdür.

Ajandalar, popüler kültürün bir parçası olarak büyük bir dönüşüm geçirmiştir. Geleneksel olarak ajandalar sadece günlük planlamalar ve randevular için kullanılırdı. Ancak modern popüler kültürde, ajandalar artık kişisel ifade ve yaratıcılık araçlarına dönüştü. Bullet journaling, sticker koleksiyonları ve özelleştirilmiş ajanda kapakları gibi trendler, ajandaların sadece işlevsel araçlar olmaktan çıkıp kişisel ve estetik ifadenin bir parçası haline gelmesini sağladı. Gençlerin yeni “günü verimli geçirme” klasiği olarak yerini aldı.

Popüler kültür, ajandaların bu yeni biçimini, sosyal medya ve influencer marketing aracılığıyla da geniş kitlelere yaymış oldu. Instagram, Pinterest ve YouTube gibi platformlarda, kişilerin ajandalarını nasıl süslediklerini ve organize ettiklerini gösteren paylaşımları ses getirdi. Bu tür görsel ve interaktif içerikler, ajandaların popüler kültürdeki yerini daha da pekiştirmekte ve bu alanda yeni trendlerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır.

Sonuç olarak ajandalar, popüler kültürün etkisiyle basit planlama araçlarından kişisel ifade ve yaratıcılık araçlarına dönüştü. Bu değişim, ajandaların tüketim alışkanlıkları ve gündelik yaşamda nasıl yer aldığını tamamen değiştirdi.

Kültür Endüstrisi

Kültür endüstrisi, kültürel ürünlerin (filmler, müzik, kitaplar, medya, dijital içerik vb.) ve eğitim, eğlence gibi hizmetlerin üretildiği ve pazarlandığı endüstriyel sektördür. Kültür endüstrisi, popüler kültür trendlerini belirler ve biçimlendirir, tüketici taleplerini karşılar ve aynı zamanda yeni tüketim eğilimleri oluşturur. Frankfurt Okulu temsilcileri, Adorno ve Horkheimer’ın geliştirdiği bu kavram, tüketimi anlayabilmek adına önemlidir. Endüstrileşmeye başlayan toplumun kapitalizm gerçekliğiyle daha fazla üretmek ve kâr etme hevesinin, kültür aracı olan estetik hizmetlere de yansıdığını anlatmaktadır. Kültür kavramı artık bir endüstri olmaya başlamıştır. Kültürü aşılayabilmek için pazar ve kâr önemlidir.

Kültür endüstrisi, bireylere gündelik yaşamın içerisinde tutunacak bir dal vermek için hizmet eder. Monotonlaşmış insan yaşamında gerçekliğine süsleme yapabileceği yeni bir etkinlik, yeni bir uğraş bireyin “kaçış”ına yardımcı olacaktır. Günümüzde ajanda kullanımı bu bağlamda önemlidir.

Ajanda veya journaling, günümüzde sadece basit bir deftere basit bir kalemle not almaktan öteye geçmiştir. Birbirinden çeşitli defterlere birbirinden farklı kalemlerle yazılan notlar, çizilen resimler için sunulan ürünler gün geçtikçe artmaktadır. Bu nedenle, ajanda kullanımı sadece basit bir hobi veya düzenleyici araç olmaktan çıkmış ve tam bir kültür endüstrisi ürünü haline dönüşmüştür. Kırtasiye mağazaları ve online platformlar, ajanda ve bullet journaling için özel olarak tasarlanmış ürünler sunmaktadır. Bu ürünler arasında aynı zamanda stickerlar ve hatta ajanda süslemek için tasarlanmış özel bantlar bulunur. Bu büyüyen sektörde, ajanda kullanıcılarına özel farklı ürünler sunulmakta ve hatta bazen kullanıcıların ihtiyaçlarına yönelik yeni ürünler tasarlanmaktadır. Ajanda kullanıcıları için özel olarak tasarlanmış ürünler, kullanıcıların ajanda deneyimlerini kişiselleştirmelerine ve yaratıcılıklarını ifade etmelerine yardımcı olur. Kişiselleştirilen, çeşitlendirilen ürünlere ulaşmak için de gerekenden daha fazla tüketmeyi de ihmal etmez.

Ayrıca, ajanda kullanımı artık bir topluluk oluşturma aracı haline gelmiştir. Sosyal medya platformlarında, ajanda kullanıcıları bir araya gelip deneyimlerini paylaşır, birbirlerine ilham verir ve hatta ajanda kullanımı ile ilgili etkinlikler düzenlerler. Bu topluluklar, ajanda kullanıcılarına aitlik hissi verir ve ajanda kullanımının popüler kültürdeki yerini daha da güçlendirir.

Sonuç olarak, ajanda kullanımı, basit bir düzenleyici araç olmaktan çıkıp kültür endüstrisinin günümüzdeki gençler üzerinde etkili bir hale gelmiştir. Bu, ajanda kullanımının tüketim alışkanlıkları ve gündelik yaşamda nasıl yer aldığını tamamen değiştirmiştir. Kültür endüstrisi ve popüler kültürün etkisi altında, ajanda kullanıcıları artık sadece işlevsel bir araç değil, aynı zamanda kişisel ifade ve yaratıcılığın bir aracı olarak ajandalarını kullanıyorlar. Bu, ajanda kullanımının gelecekte nasıl şekilleneceği konusunda önemli bir öngörü sağlar.

Bireyler sadece maddi olan defterleri tüketmemektedir. Sahip oldukları zamanı, değer verdikleri şeyleri manevi hale getirmeye çalışarak gündelik yaşamın getirdiği sıradanlığı yok etmek için kendilerine “kaçış yolu” oluşturmaktadırlar. Böylece, ajandaların tüketim alışkanlıklarımız ve günlük yaşamlarımızda sadece işlevsel bir araçtan çok daha fazlası olarak kişisel ifade, yaratıcılığımız ve kaçışımızın bir parçası olduğunu anlayabiliriz.

Bu yazıyı beğendiyseniz popüler kültür temalı Neden TikTok Kullanırız? yazımızı da okuyabilirsiniz!✨

Kaynaklar

Adorno, T. W. ve Horkheimer, M. (2019). The culture industry: Enlightenment as mass deception. In Philosophers on Film from Bergson to Badiou: A Critical Reader, 80-96. Columbia University Press.

Coşgun, M. (2012). Popüler kültür ve tüketim toplumu. Batman University Journal of Life, (837-850). https://dergipark.org.tr/en/pub/buyasambid/issue/29824/320933

Kapak Görseli: Pinterest

İlk Görsel: Pinterest

İkinci Görsel: Pinterest

Editör: Rana Çevik