Sporcu Motivasyonu

Motivasyon Nedir?

Motivasyon, davranışlarımızın tümünü belirleyen içsel bir enerji gücüdür; aynı zamanda nasıl düşündüğümüzü, nasıl hissettiğimizi ve diğer insanlarla olan etkileşimlerimizi de etkiler. İçsel ve dışsal olmak üzere iki ana başlık altında sınıflandırılmaktadır. İçsel motivasyon, kişinin kendi kendine elde ettiği ödüllerden oluşan motivasyon çeşididir. Örnek verecek olursak, bir sporcunun karşılaşma esnasında duyduğu haz, yeteneklerini geliştiriyor olması ve potansiyelini keşfediyor olması içsel motivasyondur. Dışsal motivasyon ise kişinin çevreden almış olduğu ödüller bütünüdür. Sporcunun karşılaşma sonunda alacağı para ödülü, antrenöründen alacağı takdir ve ailesinin onayı gibi örnekler dışsal motivasyon örnekleridir.

Sporcularda Motivasyon

 

Motivasyon, sporculara getirileri sebebiyle çok önemlidir. İlk olarak, sürekli çaba ve beceri gelişimini teşvik eder. Nihayetinde daha büyük spor performansına yol açarak performansın ilerlemesi işlevini sağlar. İkinci olarak, motivasyon, hedeflere ulaşmak için önemlidir çünkü sporculara başarıya giden yolda engelleri aşma ve zorlukları aşma iradesini verir. Ayrıca motivasyonun, süreklilik konusundaki önemi tartışılamaz. Sporculara zor durumlarla mücadele etmek ve antrenman planlarına sadık kalmak için gereken araçları sunar. Buna ek olarak, motivasyonun direncin gelişmesine yardımcı olur. Sporcuların kötü durumlardan kurtulmalarına, onlardan ders çıkarmalarına ve mükemmeliyeti hedeflemeye devam etmelerine olanak tanır.

Bir diğer önemli sonuç ise olumlu bir zihinsel yapıdır. Olumlu zihinsel yapı motivasyon iyimserliği besler, öz saygıyı artırır ve dikkati keskinleştirir; tüm bunlar bir araya gelerek üst düzey performansı teşvik eder. Bireysel veya takım sporlarında, motivasyon bireysel düzeyin ötesine geçerek takım moralini yükselterek ve birlik duygusunu artırarak takım birliğini teşvik eder. Aynı zamanda, motivasyon hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı etkiler. Fiziksel egzersizi teşvik ederken antrenmanla birlikte performansa direkt bir katkıda bulunur. Genel sağlığı artırır ve aynı zamanda stresi azaltır, bu da zihinsel sağlığı iyileştirir. Motive olan sporcular sıkça güçlü rol modeller olarak hareket ederler, çalışma etiği ve bağlılık konusundaki örnekleriyle de diğerleri için örnek teşkil ederler. Son olarak da motivasyon zaman yönetimi, direnç ve hedef belirleme gibi kritik yaşam becerilerini kazandırarak kişisel gelişime katkı sağlar. Bu beceriler, spor dünyasının dışında uzun süreli etkilere sahiptir.

Spor Psikolojisinde Motivasyon

Spor psikoloji motivasyonla yakından ilgilenmektedir. Bir spor psikoloğunun en temel görevlerinden biri de sporcunun motivasyonunu canlı tutmaktır. Bunu yapmak için uygulanan belirli teknikler vardır. Bunların bir kısmını sıralayacak olursak: Hedef belirleme, görselleştirme, içsel konuşma, mindfulness, kaygı yönetimi, pozitif pekiştirme, psikolojik dayanıklılık geliştirme sayılabilir. Kısaca bu tekniklerden bahsedelim.

  • Hedef Belirleme: Spor psikologları, sporcuların net ve gerçekçi hedefler koymalarına yardımcı olur. Hedef belirleme, sporculara amaç sağlar, bu da motivasyonu büyük ölçüde artırabilir. Büyük hedefleri daha küçük, ulaşılabilir parçalara bölmektir. Bu ise sporcuların ilerledikçe bir başarı hissi ve yenilenmiş motivasyon yaşamalarını sağlar.
  • Görselleştirme: Spor psikologları, sporcuların gelecekteki veya geçmişteki başarılı performanslarını tekrar tekrar canlandırdığı görselleştirme tekniklerini sıklıkla kullanırlar. Bu teknik, sporcuların özgüven kazanmasına ve yeteneklerine olan inançlarını pekiştirmelerine yardımcı olur. Dolayısıyla iyi performans gösterme motivasyonunu artırır.
  • İçsel Konuşma: Spor psikolojisi, sporcuların kendi içsel diyaloglarını yönetmelerine yardımcı olur. Basitçe sporcunun kendine karşılaşma sırasında olumlu telkin vermesinden oluşur. Pozitif ve yapıcı öz konuşma, özgüveni ve motivasyonu artırırken, performansı engelleyebilecek olumsuz düşünceleri azaltır.
  • Mindfulness: Bu teknik, sporcuların anı yaşamalarına yardımcı olur. Spor psikolojisi, sporcuları görev üzerinde odaklanmaya yönlendirmek, dikkat dağınıklığını azaltmak ve güçlü bir çalışma etiği oluşturarak motivasyonu artırır.
  • Kaygı Yönetimi: Spor psikolojisi, sporculara performans kaygısını ve baskıyı etkili bir şekilde yönetmek için araçlar sunar. Rahatlama teknikleri, stres yönetimi ve başa çıkma bu stratejilerden bir kısmıdır. Stratejileri öğreterek, sporcuların kontrolde olduklarını hissetmelerini ve zorluklarla başa çıkmak için motivasyonlu olmalarını sağlar.
  • Pozitif Pekiştirme: Antrenörler ve spor psikologları, sporcuların başarılarını ve çabalarını tanımak için pozitif pekiştirme kullanır. Bu tanıma, özsaygıyı ve motivasyonu artırır, sporcuların başarı için çaba göstermeye devam etmelerini teşvik eder.
  • Psikolojik Dayanıklılık Geliştirme: Spor psikolojisi, sporcuların başarısızlıklardan ve engellerden toparlanmalarına yardımcı olmaları için araçlar sunar. Dayanıklılık eğitimi, sporcuların zihinsel dayanıklılıklarını ve kararlılıklarını güçlendirerek motivasyonu artırır.

Ayrıca, bu ay yayımlanan “Yalnızlığın Psikopatolojisi” yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Editör: Sevi Sunar

Kaynaklar

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Motivation and self-determination in human behavior. NY: Plenum Publishing Co. https://doi.org/10.1007/978-1-4899-2271-7

Weinberg, R. S. (2014). Goal setting in sport and exercise: Research to practice. In J. L. Van Raalte & B. W. Brewer (Eds.), Exploring sport and exercise psychology (pp. 33–54). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/14251-003
1. Görsel: amitmathur.org
2. Görsel: Pinterest
3.Görsel: Pinterest
Öne çıkan görsel: Peakpx

Yorum Bırak