Annemize, bize süt verdiği için mi yoksa bizi kucakladığı için mi bağlıyız?: Harlow’un Maymun Deneyi

Harlow’un bu etik tartışmaları beraberinde getiren ve oldukça ünlü deneyinde maymunlar doğdukları anda annelerinden alınarak laboratuvardaki kafeslere yerleştiriliyor. Bu kafeslerde iki yapay anne bulunuyor: Biri telden yapılma fakat süt veren anne, öbürü süt vermeyen fakat yumuşak kumaşla kaplı anne. Araştırmacılar, maymunların hangi anneyle daha çok vakit geçirdiklerini araştırıyor bu deney düzeneğinde. Yavru maymunlar, süt vermeyen fakat gerçek anneye daha çok benzeyen yumuşak kumaş kaplı yapay anneyle daha çok temasta bulunuyor. Yapılan korku testlerinde korktuklarında, uyumak istediklerinde bu yapay anneye gidiyorlar. 

Bu çalışmanın bulguları, psikoloji literatürü için oldukça önemlidir. Öncelikle anne-bebek bağlanmasında açlık ve susuzluk gibi fizyolojik faktörlerin doğrudan ilişkisinin olmadığını ve sadece açlığın giderilmesinin bağlanmanın oluşmasını sağlamadığını deneysel olarak göstermiştir. Aynı zamanda anne-bebek bağlanmasında fiziksel temasın önemini de ortaya koymuştur. Her ne kadar fiziksel temas bağlanmada önemli rol oynasa da tek başına yeterli değildir. 

Harlow’un çalışmalarının başka bulguları da var. Annesiyle gerçek bir ilişki kuramayan maymunlar büyüdüklerinde çiftleşme problemleri gösterebilmekte, kendi yavrularına ciddi cezalar uygulayabilmektedir. Harlow da kendi çalışmalarının bulguları ışığında, anne-bebek arasındaki sağlıklı bağlanmanın en büyük katkısının bebeğin ileriki hayatında diğer insanlarla kurduğu ilişkilerinde oluşturduğu güven duygusu olduğunu söyler.

Kaynaklar

Özer, İ. Ö. (2018). Bağlanmanın doğal sonucu: Ayrılma kaygısı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 125-134.

Soysal, A. Ş., Bodur, Ş., İşeri, E. ve Şenol, S. (2005). Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine genel bir bakış. Klinik Psikiyatri, 8(2), 88-99.

Tüzün, O. ve Sayar, K. (2006). Bağlanma kuramı ve psikopatoloji. Düşünen Adam, 19(1), 24-39.

Öne Çıkan Görsel: BOBOscope

Görsel 1: Quora