Rosenhan Deneyi

Psikiyatri tarihinin en etkili ve ses getiren deneylerinden biri olarak görülen Rosenhan deneyini bu yazımızda sizlerle paylaşmak istiyorum. David Rosenhan adında bir psikiyatrist 50 yıl önce bir ruh hastanesinin karanlık yönünü ortaya çıkarmak için gizli bir deney yaptı. Bahsi geçen deney 1973 tarihinde Science dergisinde “On Being Sane In Insane Places” (Akıl Hastanelerinde Akıllı Olmak Üzerine) adlı başlıkla yayınlandı

Dr. Rosenhan’ın deneyleri çokça tartışılmakla birlikte psikiyatri tarihinin bugüne ulaşmasına ve gelişimine büyük katkı sağladığı görülür. Deneyin içeriğini ve detaylarını açıklamadan önce amacını ve neyi kanıtlamaya çalıştığını öğrenelim. Rosenhan bu deneyde bir kişinin akıl sağlığının yerinde olup olmadığını ve psikiyatrik tanının güvenilirliğini araştırmayı hedeflemiştir

 

Rosenhan Deneyi Nasıl Yapıldı?

Rosenhan deneyi 8 ayrı bölümde gerçekleştirildi. İlk kısım, ABD’nin 12 eyaletindeki 5 psikiyatri hastanesine sözde hastaların işitsel halüsinasyonları taklit ederek ( 3 kadın ve Rosenhan’ın da dahil olduğu 5 erkek)  kabul edilebilmesini içeriyordu. Bütün kişiler hastaneye kabul edildi ve psikiyatrik bozukluklar teşhisi konuldu. Kabul edilmelerinin ardından bütün “sözde” hastalar normal davrandılar ve artık halüsinasyonlar görmediklerini söylediler. Fakat hepsi bir mental hastalığa sahip olduğunu kabul etmeye ve antipsikotik ilaçları almaya zorlandı. Hastanede ortalama 19 gün geçiren hastaların biri hariç hepsine remisyonda şizofreni tanısı konuldu. 

Deneyin ikinci aşamasında bu deneye gücenmiş olan bir hastane yönetiminin “sözde hastalar” talep etmesi ve bunları tespit etme amacı yer alıyor. Rosenhan bunu kabul etti ve hastanedeki 250 hastadan 41 tanesi potansiyel “sözde hasta” olarak tespit edildi. Fakat Rosenhan hastaneye hiç “sözde hasta” göndermemiştir.

Bu deneyin ardından Rosenhan, aklı başında olanla olmayanın psikiyatri hastanelerinde ayırt edilemeyeceği sonucuna varmıştır ve insanlık dışı tehlikeye, psikiyatri hastanelerindeki etiketlemelere de örnek olmuştur. Ayrıca psikiyatrik etiketler yerine belirli sorun ve davranışlara odaklanan toplum ruh sağlığı kurumlarının kullanılmasının bir çözüm olabileceğini öne sürmüş ve psikiyatri çalışanlarını kurumlarının sosyal psikolojisi konusunda daha bilinçli hale getirmek için eğitim önermiştir.

 

 

 

 

 

 

 

 

Kaynaklar

Course Hero. Abnormal psychology- Overview to understanding abnormal behavior & Introduction and methods of research – Real stories: Rosenhan experiment. https://www.coursehero.com/study-guides/hvcc-abnormalpsychology/real-stories/ adresinden 14 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır.

Kim Psikoloji.com. Rosenhan deneyi nedir?.  https://www.kimpsikoloji.com/rosenhan-deneyi-nedir/ adresinden 14 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır.

Öne Çıkan Görsel: istockphoto.com

Görsel 1: commons.wikimedia.org

Görsel 2: istockphoto.com

Görsel 3: tumblr.com

Görsel 4: pinterest.com

Editör: Gülbin Daldal

Leave a Reply