Hamile Babalar

Hamilelik dönemi, bebek biyolojik olarak annenin karnında taşındığı için haliyle kadınlara atfedilir. Biyolojik babaların da bu dönemdeki sorumlulukları kimi zaman birey kimi zaman da çevre tarafından göz ardı edilmektedir. Hamilelik, kadın için fizyolojik bir süreç olmasının yanı sıra önemli biyo-psiko-sosyal değişimlerin yaşandığı, kaygı ve stres oluşturabilecek birçok etkenle karşılaşma riskinin yüksek olduğu bir dönemdir. Annenin hamilelik döneminde hem fiziksel hem de psikolojik açıdan rahat etmesi son derece önemlidir.

Araştırmacılara göre Prenatal dönemde annenin ruh sağlığının bozulmasına neden olan etmenlerden bazıları; ailesel ve eşle ilgili sorunlar, partnerin yanında olmaması, daha önce geçirilmiş psikiyatrik rahatsızlıklar, düşük eğitim düzeyi, genç yaşta olma, düşük sosyo-ekonomik durum, çocukluk döneminde cinsel istismara maruz kalma, düşük benlik saygısı, gebelikte sosyal ve duygusal destek yetersizliği, daha önce düşük yapmış olma, fetüs ile ilgili kaygı ve istenmeyen gebeliklerdir.

Hamilelik döneminde yaşanan stres, doğumdan sonra çocuğun bilişsel ve psikolojik açıdan olumsuz etkilenmesine sebep olmaktadır. Bu stres doğum öncesinde düşük gerçekleşmesine de sebep olabilmektedir. Annenin stresinin azaltılmasında babanın sorumluluklarını yerine getirmesi çok önemlidir. Biliyoruz ki hamilelik döneminde bebek sadece anneyle değil babayla da bağ kurmaya başlamaktadır. Sorumlulukların yerine getirilmesi bu bağın kuvvetlenmesi açısından da gereklidir. Anne ebeveynliğe hormonlar ve zamanla alıştırılmış toplumsal yargılarla babalara göre daha kolay hazırlanırken, babalar için süreç daha aşamalı gerçekleşmektedir. Bazı araştırmacılar bu süreci ayrılık ve bağlılık olarak adlandırmaktadır. Hamilelik döneminde değişen düzeyde ayrılık ve bağlılık, babaların hamileliğe ortak olmasında üç baba adayı tipini ortaya çıkarmaktadır.

Gözlemci Baba Tipi Nedir?

Erkek hamileliğe belli bir duygusal uzaklık hissettiğini belirtir ve kendisini büyük ölçüde seyirci olarak görür. Bu baba tipi, üç tip içinden en ayrılıkçı olanıdır ve hamilelikte kararlara katılma ve paylaşma neredeyse hiç söz konusu değildir.

İfade Edici Baba Tipi Nedir?

Erkek hamileliğe duygusal açıdan yüksek oranda tepki verir ve kendisini tamamen bu sürecin içinde yer alan bir partner olarak görür. İfade edici tipteki baba adayları hamileliğin belirtilerine de kendilerini adapte etmeye çalışırlar. Bu babalar ayrıca çocuklarıyla aktif olarak ilgilenmeye hazırdırlar.

Yardımcı Baba Tipi Nedir?

Erkek, yapması gereken görevleri göz önünde bulundurur ve kendisini büyük ölçüde hamileliğin muhafızı ya da idarecisi olarak görür. Bu babalar hamileliğin duygusal etkisini hafife alır ve geleneksel koca veya baba rolünün işlevlerini sergilemekten gurur duyar. Genellikle eşleri için randevu alır, eşlerine diyet yaptırır, bebekle ilgili önemli şeyleri satın alır ve önemli kararları onlar verirler.

Babaların destekleri sadece doğum öncesi dönemde değil doğum anında ve doğumdan sonraki dönemde de gereklidir. Özellikle gelişmiş toplumlarda, gebelik süresince babadan beklenen bir başka sorumluluk da doğuma ve doğumda kadına yardım etmek için hazırlanmaktır. Doğum anında destek olmamak kadın için boşanma sebebi olarak görülmektedir.

Sonuç olarak hamilelik, anne-baba için ortaklıkları ve farklılıkları içeren, birlikte paylaşılarak yaşanması gereken bir dönemdir.

 

Kaynaklar

Atasever, İ. ve Çelik, A. S. (2018). Prenatal stresin ana-çocuk sağlığı üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(1), 60-68.

Mercan, Z. ve Şahin, F. T. (2017). Babalık rolü ve babalık rolü algısı. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2), 1-10.

Kuruçırak, Ş. (2010). 4-12 aylık bebeği olan babaların, babalık rolü algısı ile bebek bakımına katılımı arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.

 

Editör: Rana Çevik