Hata: İletişim formu bulunamadı.
“Eğitim, hayran olunması gereken bir olgudur fakat hatırlanmalıdır ki bilmeye değecek hiçbir şey öğretilemez.” –Oscar Wilde
Binlerce yıldır kullandığımız dillerin nasıl ve nereden geldiği her zaman bilimin odak noktalarından birisi olmuştur. Steven Pinker’ın Dil İçgüdüsü Teorisi (The Language Instinct Theory) bu sorulara verilen yanıtlardan belki de en ilgi çekici olanlarındandır. Pinker’a göre dil, genel kanının aksine çocukluğumuzda ailemizden “öğrendiğimiz” bir kültür ögesi veya tekerlek gibi bir icat değil beynimizin biyolojik bir ürünüdür. Nasıl ki bir örümceğin ağ örmesinin sebebi, diğer örümceklerin ağ ördüğünü görüp onlardan öğrenmesi değil örümcek beynine sahip olmasıysa bizim de konuşma ve dil gelişimimiz de bu minvalde olur.
Dil; çocukluğun henüz ilk yıllarında bilinçli bir efor olmadan, konuşmanın çalışma prensiplerini anlamadan ve kendiliğinden gelişir. Teorinin özü de bu argümanlarda yatar. Pinker’ın çocuklarla yaptığı çalışmalar, evrensel olarak bütün çocukların “aguladıklarını” hatta doğuştan işitme ve/veya konuşma engelli çocukların da jest ve mimikleri ile ”aguladıklarını” göstermiştir ve bu çalışmalar, Dil İçgüdüsü Teorisi’ni destekleyen en önemli bulgulardan birisi olarak görülmektedir.
Geoffrey Sampson gibi dilin bir içgüdü değil kültürel ve insan eliyle üretilmiş bir yapı olduğunu savunan Dil İçgüdüsü’nün katı karşıtlarının ana argümanları insanın zihin ve bilincinin içgüdülerden oluşmadığı yönündedir. Pinker’ın bu eleştirilere yanıtı ise Charles Darwin’in takipçilerinden William James’in şu sözleri ile özetlenebilir: “İnsan zihin ve aklının çok yönlülüğü, birçok içgüdünün beraber çalışması sonucu oluşur. Aslında bunların birer içgüdü olduğunu bu kadar zor anlamamızın sebebi de insan düşünce yapısının bizzat kendisidir.”
Dil İçgüdüsü Teorisi, bilişsel psikoloji alt alanının çoğunluğu tarafından kabul görmüş olsa da hala gelişen ve çokça tartışılan bir konudur. Gerek dilbilim alanlarında gerekse insan beyninin anlaşılabilmesi için yapılacak olan çalışmalar elbette ki bize nasıl ve neden konuştuğumuz hakkında daha fazla bilgi verecektir.
Kaynaklar
Pinker, S. (2003). The language instinct: How the mind creates language. Penguin UK.
Sampson, G. (2007). There is no language instinct. Ilha do Desterro: A Journal of English Language, Literatures in English and Cultural Studies, (52), 35-63.
Görsel: Freepik