Hayvanları Koruma Günü
Hayvanlar ve insanlar tarih öncesi çağlardan beri birbiriyle etkileşimli iki canlı türüdür. Bu etkileşim çoğunlukla insanın hayvanı ulaşılabilir kaynak olarak görmesinden kaynaklanıyor. Pek çok kişiye göre durum böyle değil. Yıkıcılık kavramı insanla beraber var olmaya devam eden kavramlar arasındadır. Yıkım işlemini gerçekleştirirken çoğunlukla saldırgan bir tavır izlenmektedir. Freud’a göre saldırganlık ölüm dürtüsünün enerjisini başka nesnelere yönlendirmesinden kaynaklanmaktadır. Evrimsel psikolog olan Buss ve Shackelford, saldırganlığı üreme, savunma, hayatta kalmaya yarayan pozitif bir özellik olarak algılamışlardır. Saldırgan ata başarılı olduğu için nesilden nesile aktarıldığını düşünmüşlerdir. Saldırganlığı sadece insana ait bir özellik olarak bahsetsem de hayvanlar için de geçerlidir. Fiil olarak ele aldığımızda ileri doğru atakta bulunma anlamına gelmesinden kaynaklı bitkilerin saldırı eyleminde bulunmadığı düşünülmekte. Bitkiler salgıladıkları kokularla saldırıda bulunabilir. İnsanın hayvana olan saldırısı çoğunlukla hayvanı tehdit unsuru olarak görmesinden kaynaklanmakta. Bazen de deneylerde kullanarak hayvanlara saldırmakta. Üstelik bu deneyleri yaparken ‘‘3R Prensipleri’’ne dikkat etmemekte.
3R Prensipleri Nedir?
- Replacement(Yerine Koyma): Canlı organizma yerine invitro teknikler, bilgisayarda hazırlanmış modeller gibi alternatiflerin kullanılmasıdır.
- Reducation(Azaltma): Sağlıklı bir sonuç elde edilebilmesi için en az sayıda hayvanın kullanılmasıdır.
- Refinement(İyileştirme): Hayvanın fizyolojik ve davranımsal gereksinimlerine uygun şekilde çevre düzenlemesidir. Hayvanın biyolojik gereksinimlerine uygun dengeli bakım-yönetim ve beslenme sağlanmasıdır.
Hayvanları amaçları uğruna kullanan insanların yanı sıra sahiplenen, besleyen ve haklarını gözeten insanlar da var. Evcil hayvan sahiplenmek günümüzde çok yaygınlaşan bir olgu. Evde bakımı sağlanan hayvanların sevgi, fiziksel temas, yakınlık gibi sahiplerinin temel ihtiyaçlarına karşılık verdiği bilinmektedir. Evcil hayvan sahibi olmak anksiyete semptomlarını azaltmaktadır. Evcil hayvanı olan bireylerin evcil hayvanı olmayan bireylere göre depresyon düzeyinin daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Yani hayvan sahiplenmek, onları anlamaya çalışmak insan psikolojisine iyi gelmektedir. Bugün pek çok topluluk, örgüt ve dernekler hayvan haklarını korumaya yönelik çalışmalar yürütmektedir. Okuduğum üniversitede bulunan Hayvan Hakları ve Doğayı Koruma Topluluğu da bunlardan birisi.
Peki “Kimdir Bu HAYDOK?” Onlardan Dinleyelim
Hacettepe Üniversitesi Hayvan Hakları ve Doğayı Koruma Topluluğu, 2008 yılında kampüsteki hayvan popülasyonunu yok etmeye yönelik olarak yapılan zehirleme sonucu aktif olmuş bir topluluktur. Kurulduğumuz günden itibaren yaz, kış, tatil, bayram, pandemi demeden kampüste bulunan başta kedi ve köpeklerin beslenmeleri olmak üzere okulumuzdaki kaz, kirpi, tavşan, kuşlar dahil tüm canlıların sağlıkları ve barınmalarla ilgileniyoruz. Hacettepe HAYDOK olarak temel gayemiz her zaman insan-hayvan arasındaki dengeyi sağlamak ve bunun için uğraşlar vermek.
HAYDOK olarak her gün kampüsteki çocuklarımız için bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Beslenmeleri, sağlıkları gibi temel ihtiyaçları ile ilgileniyoruz. Çocuklarımızdan uzanan bir pati, kendini sevdirmek için açılan bir göbek gördükçe daha da motive oluyor, onların hayatlarına dokunabilmenin verdiği mutluluk ile seve seve onlarla ilgileniyoruz.
Beytepe çocuklarıyla birlikte merhameti, saf sevgiyi, masumluğu, paylaşmayı, yeri gelince başka bir canı kendinden çok düşünmenin verdiği hisleri tadıyoruz. Onların evine birkaç yıllığına misafir olup onlarla birlikte Beytepe Kampüsü’nde büyüyoruz.
Tanıtım metinleri kendi ağızlarından bu şekilde olan bu güzel topluluk hakkında daha fazla bilgi almak için web sitelerini ve Instagram adreslerini ziyaret edebilirsiniz.
Web site: http://www.hayvanhaklari.hacettepe.edu.tr/
Instagram: https://www.instagram.com/hacettepehaydok/
Umarım herkes hayvanlara karşı olan sorumluluğunu karşılamanın bilincinde davranışlar sergiler. Bir kez daha 4 Ekim Hayvanları Koruma Günümüz kutlu olsun.
Kaynaklar
Ayşe, K., Baki, Y. Ç., Yasemin, Y. (2020). Hayvanlara yönelik şiddet konusunda bir değerlendirme. Balkan and Near Eastern Journal of Social Science
Muradiye Asel, Ş. (2020). Evcil hayvan sahiplerinde depresyon ve anksiyete düzeylerinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.